To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
Sprawne posługiwanie się narzędziami powiązane ze sprawnym posługiwaniem się językiem
8 grudnia 2021, 11:42Jedną z najtrudniejszych umiejętności językowych jest rozumienie składni zdań złożonych. W 2019 roku naukowcy zauważyli, że istnieje korelacja pomiędzy wysokimi umiejętnościami używania narzędzi, a zdolnością do rozumienia złożonej składni. Szwedzko-francuski zespół naukowy informuje, że obie te umiejętności – sprawnego posługiwania się narzędziami oraz złożoną składnią – korzystają z tych samych zasobów neurologicznych w tym samym regionie mózg
DNA zdradza, skąd pochodzili Etruskowie
27 września 2021, 09:41Etruskowie od dawna fascynują badaczy. Tajemniczy sąsiedzi i rywale Rzymu, który rozwinęli wysoką cywilizację, osiągnęli mistrzostwo w metalurgii i posługiwali się nieindoeuropejskim językiem wciąż są przedmiotem sporów i badań naukowych. Teraz naukowcom z Niemiec, Włoch, USA, Danii i Wielkiej Brytanii udało się zbadać DNA osób powiązanych kulturowo z Etruskami i rzucić nieco światła na ten fascynujący lud.
Udało się opisać genealogię rodziny Leonarda na przestrzeni 690 lat. Do dzisiaj żyją jego krewni
6 lipca 2021, 14:48W piśmie Human Evolution opublikowano wyniki 10-letnich badań nad drzewem genealogicznym Leonarda da Vinci. Udało się ustalić drzewo dla rodziny da Vinci (później Vinci) od protoplasty Michele, poprzez jego prapraprawnuka Leonardo aż po żyjących do dzisiaj 14 męskich krewnych
Peru: lokalna społeczność odbudowuje inkaski most
18 czerwca 2021, 09:20Wiszący most Q'eswachaka przez ponad 500 lat łączył brzegi rzeki Apurímac, ale z powodu pandemii popadł w ruinę i w marcu się zawalił. Wiejskie społeczności Huinchiri, Chaupibandy, Choccayhuy i Ccollana Quehue odbudowują konstrukcję na tradycyjny inkaski sposób - wyplatając.
WBP w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej i zachęca czytelników do pomocy
7 czerwca 2021, 10:27Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej. Ma być gotowy w przyszłym roku w formie tradycyjnej książki i e-booka. Biblioteka uzyskała na ten cel dofinansowanie w ramach programu EtnoPolska 2021 Narodowego Centrum Kultury.
Bakterie pomogły w oczyszczeniu rzeźb Michała Anioła
4 czerwca 2021, 13:15Włoscy specjaliści posłużyli się starannie wyselekcjonowanymi bakteriami, by dokończyć oczyszczanie rzeźb Michała Anioła z zespołu grobowego Medyceuszów (Nowej Zakrystii) we Florencji. Wykorzystano szczepy Serratia ficaria SH7, Pseudomonas stutzeri CONC11 i Rhodococcus sp. ZCONT. Wyniki projektu mają zostać zaprezentowane jeszcze w tym miesiącu.
Tajemnicze mustatile z Arabii to jedne z najstarszych monumentalnych budowli kamiennych
17 maja 2021, 10:25Monumentalne mustatile, tajemnicze kamienne struktury znajdujące się na północnym-zachodzie Arabii Saudyjskiej, mogą być jednymi z najstarszych kamiennych budowli w Arabii i jednymi z najstarszych budowli monumentalnych na świecie. Do takich wniosków doszli australijscy naukowcy, którzy badali mustatile pobliżu oaz Al-Ula i Khaybar
W ostatnim tysiącleciu doszło do gwałtownego zubożenia mikrobiomu człowieka
13 maja 2021, 09:44Utrata różnorodności jelitowej flory bakteryjnej grozi poważnymi konsekwencjami, w tym chronicznymi chorobami. Niewiele jednak wiemy o tym, jak wyglądały mikrobiomy ludzi żyjących w epoce przedprzemysłowej. Wiemy natomiast, jak olbrzymią rolę odgrywa prawidłowy mikrobiom. Tymczasem autorzy najnowszych badań donoszą, że w ostatnim tysiącleciu doszło do poważnego „wymierania” w ludzkim mikrobiomie.
Najstarsi H. sapiens w Europie krzyżowali się z neandertalczykami, zniknęli i odnaleźli się w Azji i Ameryce
8 kwietnia 2021, 04:12Naukowcy, którzy zsekwencjonowali najstarsze europejskie DNA H. sapiens, wykazali, że wielu pierwszych przedstawicieli naszego gatunku miało wśród swoich przodków neandertalczyków. Jednak ludzie ci, których szczątki znaleziono w jaskiniach w Bułgarii i Czechach, nie byli spokrewnieni z późniejszymi Europejczykami.